top of page
ANASAYFA.jpg

Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme

Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 21 Aralık 1965 tarihli ve 2106 A (XX) sayılı kararıyla kabul edilmiş ve 4 Ocak 1969 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, Sözleşme'yi 13 Ekim 1972 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme'nin onaylanmasını uygun bulan 3 Nisan 2002 tarih ve 4750 sayılı Kanun, 9 Nisan 2002 tarih ve 24721 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Sözleşme Türkiye bakımından 16 Ekim 2002 tarihinde yürürlüğe girmiştir.


Sözleşme’nin denetim organı, Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesidir. Taraf devletler, Sözleşme’ye taraf oldukları ilk bir yıl içinde, daha sonra da her iki yılda bir Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılması Komitesi'ne rapor sunmakla yükümlüdürler. Ayrıca, Komite talep ettiğinde de devlet rapor sunmalıdır. Komite, bu raporları inceledikten sonra genel tavsiyelerde bulunabilir. Ayrıca, Komite, Sözleşme’de yer alan haklarla ilgili genel yorum yayımlama, bireysel başvuruları ve devlet başvurularını kabul etme ve inceleme yetkisine sahiptir. Fakat Komite’ye bireysel başvuruda bulunabilmek için, taraf devletin Komite’nin bireysel başvuruları kabul etme yetkisini tanımış olması gerekir. Türkiye, Komite’nin bireysel başvuruları kabul etme ve inceleme yetkisini tanımamıştır.


Sözleşmenin 5. maddesi açık bir şekilde olmasa da gıda hakkının sosyal güvenlik hakları ve çalışma hakları kapsamında dolaylı olarak değerlendirilebilecek düzenleme içermektedir.


"Madde 5

Sözleşmenin 2’nci maddesinde sayılan temel yükümlülüklere uygun olarak Taraf Devletler her şekliyle ırk ayrımcılığını yasaklamak ve ortadan kaldırmak ve ırk, renk ya da ulusal veya etnik köken ayrımı yapmaksızın, özellikle aşağıdaki haklardan yararlanmada herkesin kanun önünde eşitlik hakkını garanti altına almak yükümlülüğünü üstlenirler.

(...)

e)Ekonomik, sosyal ve kültürel haklar, özellikle

i) Çalışma, işini özgürce seçme, adil ve elverişli çalışma koşulları, işsizliğe karşı korunma, eşit işe eşit ücret, adil ve elverişli ücret hakları, (…)

iv)Sağlık, tedavi, sosyal güvenlik ve sosyal hizmetlerden yararlanma hakkı."

bottom of page