Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme

Sözleşme, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun 18 Aralık 1990 tarih ve 45/158 sayılı kararıyla kabul edilmiş ve imzaya açılmıştır. 1 Temmuz 2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Türkiye, Sözleşme'yi 13 Ocak 1999 tarihinde imzalamıştır. Sözleşme’nin onaylanması 26 Nisan 2001 tarihli ve 4662 sayılı Kanunla uygun bulunmuştur.

Türkiye, Sözleşmeyi onaylarken, yabancıların Türkiye’de taşınmaz mal edinmeleri hakkında kanunlarda öngörülen sınırlamaların geçerliliğini koruyacağını, 45. maddenin 2., 3. ve 4. fıkralarının Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve Kanunları uyarınca uygulanacağını, 46. maddenin ulusal gümrük mevzuatı hükümleri uyarınca uygulanacağını, Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunması Komitesi’nin yetkisinin ileri bir zamanda tanınacağını ve göçmen işçilerin ve aile fertlerinin istihdam edildikleri devlette sendika kurma hakları Türkiye yasaları açısından geçerli olamayacağından bu maddeye çekince koyduğunu beyan etmiştir.

Sözleşme’nin denetim organı “Tüm Göçmen İşçiler ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunması Komitesi”dir. Tüm Göçmen İşçiler ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunması Komitesi, taraf devletlerin kendisine sundukları raporları değerlendirir. Taraf devletler, sözleşmeye taraf oldukları ilk bir yıl içinde, daha sonra da her beş yılda bir Komiteye rapor sunmakla yükümlüdür. Ayrıca Komite gerek duyduğunda da Devletler rapor sunmalıdır. Komite, bu raporları inceledikten sonra genel tavsiyelerde bulunabilir. Taraf devlet Komite’nin yetkisini bir beyanla tanıdığında, Komite bireysel ve devletlerarası başvuruları kabul etme ve inceleme yetkisine sahip olur.

Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunmasına Dair Uluslararası Sözleşme’de göçmen işçilerin, gıda hakkı bakımından en temel ihtiyaç olan, ailelerinin geçimi için kazanmış oldukları geliri göç ettikleri ülkeye veya diğer bir ülkeye transfer etme hakkı tanınmak suretiyle bireylerin yaşamlarını idame ettirebilmeleri için gerekli olan maddi kaynaklar koruma altına alınmıştır. Bu düzenlemenin de dolaylı olarak gıda hakkını korumaya yönelik olduğu söylenebilir.

Tüm Göçmen İşçilerin ve Aile Fertlerinin Haklarının Korunması Dair Uluslararası Sözleşme’nin 47. maddesi: “1. Göçmen işçiler kazançlarını ve birikimlerini, özellikle ailelerinin geçimlerini sağlamak için gerekli miktarları İstihdam Devletinden Orijin Devlete veya bir başka Devlete transfer etme hakkına sahiptirler. Bu transferler ilgili Devletin yürürlükteki yasalarından kaynaklanan usullere ve yürürlükteki uluslararası anlaşmalara uygun olmalıdır. 2. İlgili Devletler bu transferlerin gerçekleşebilmesi için gerekli önlemleri alırlar.”